Er zijn wel degelijk goede en slechte suikers!
– Prof. Dr. Maikel Peppelenbosch heeft een leerstoel in de Experimentele Gastroenterologie verbonden aan het Rotterdamse Erasmus MC. Zijn onderzoek richt zich onder andere op IBD, darmkanker en Barrett slokdarm –
Arjen Lubach steekt tijdens zijn televisieshow “Zondag met Lubach”, graag de draak met actuele politieke en maatschappelijke ontwikkelingen. Het resultaat is vaak zowel vermakelijk als gedachten-prikkelend. Vorig jaar waren twee diëtisten aan de beurt die niet geloven in de Schijf van Vijf [https://www.youtube.com/watch?v=fDaormSAVHk – The Green Happiness – Zondag met Lubach (S05)]. Lubach geeft de dames er terecht van langs, maar zegt op een gegeven moment ook dat suiker, suiker is. Hij stelt dat het niet uitmaakt of je nu glucose (druivensuiker), fructose (vruchtensuiker), dextrose (zelfde als glucose), sacharose (een disacharide bestaande uit een glucose en een fructose eenheid) of trombose eet (het laatste is uiteraard een grapje). Maar op dit vlak zit hij fout!
Verschillende soorten suiker zijn over het algemeen qua calorieën gelijkwaardig, maar worden door het lichaam anders verwerkt. Glucose wordt opgenomen door zowel de lever als de spieren. In de spieren kan glucose gemakkelijk verbrand worden zowel door matige als intensieve inspanning. Fructose echter, kan alleen worden opgenomen door de lever om daar eventueel worden omgezet in glucose als het lichaam glucose nodig heeft. Als het aanbod aan fructose groter is dan de glucosebehoefte van het lichaam zal de lever echter het fructose omzetten in vet. Het probleem met vet is echter dat we het moeilijk kwijtraken: alleen middels matige inspanning kunnen we het verbranden en als vetzuren eenmaal gevormd zijn kunnen ze niet meer worden omgezet in het makkelijk verbrandbare glucose.
Tafelsuiker bevat glucose en fructose, sportdranken echter alleen glucose en zijn dus beter in staat om de spieren van energie te voorzien dan gewone tafelsuiker. Een overaanbod aan fructose in de voeding leidt tot onder andere vetzucht en vervette levers. Glucose en fructose hebben dus een ander effect op het lichaam.
Voor de meeste mensen in Europa geldt dat het aanbod van fructose in de voeding niet zodanig is dat dit problematisch wordt voor het normale metabolisme. In de VS is dit anders, daar wordt zeer uitgebreid gebruik gemaakt van het zogenaamde “high fructose syrup” ook wel iso-glucose genoemd. Dit product wordt gemaakt uit maiszetmeel en bevat aanzienlijk meer fructose dan gewoon tafelsuiker. Voordelen van “high fructose syrup” zijn dat het gemakkelijk te verwerken is in voedselproducten en dat het relatief goedkoop is. Het gevolg is echter wel dat frisdranken en andere voedingsmiddelen die met “high fructose syrup” gemaakt worden, de lever opzadelen met veel meer fructose dan het lichaam nodig heeft om in haar energiebehoefte te voorzien. Dit zou dus een belangrijke verklaring kunnen waarom obesitas een veel groter probleem is in de VS dan in Europa.
Tot op heden hield de EU het gebruik van “high-fructose syrup” af om de suikerbietteelt te beschermen. Om de handel tussen de VS en Europa te bevorderen heeft de Europese Commissie besloten om per september 2017 de restricties op “high-fructose syrup” op te heffen. De verwachting is dat met name in frisdranken nu veel meer “high-fructose syrup” gebruikt gaat worden. Ik maak me daar uiteraard zorgen over, mijn vermoeden is dat we Amerikaanse toestanden met betrekking tot vetzucht, diabetes type II en leververvetting in Europa zullen krijgen. Er zijn collega-wetenschappers die in twijfel trekken in welke mate “high-fructose syrup” echt belangrijk is voor de Amerikaanse vetzucht. Ik hoop dat zij gelijk hebben, maar ik vrees van niet. Vanaf september aanstaande drink ik alleen light frisdrank!