DIVERTIKELS & DIVERTICULITIS
Divertikels zijn kleine uitstulpingen van de darm, meestal in het laatste deel van de dikke darm (sigmoïd). Divertikels ontstaan op zwakke plekken in de darmwand en steken als het ware naar buiten toe, als een soort ballonnetjes. Dit is niet hetzelfde als poliepen omdat poliepen uitstulpingen van de darmwand in de darm zijn. Divertikels, zolang ze niet ontstoken raken, zijn volkomen onschuldig en zullen ook nooit kwaadaardig worden. Op het moment dat een van deze divertikels ontstoken raakt, spreken we van diverticulitis.
Voor uitgebreide informatie over divertikels, kijk op de website van onze partner MLDS.
Hoe ontstaan divertikels en diverticulitis?
Naar schatting heeft zo’n 5% van de mensen rond de 40 divertikels, maar dit neemt toe tot minstens 50% bij de 80-jarigen. Hoe en waarom ze precies ontstaan is nog niet helemaal duidelijk. Het lijkt er op dat divertikels ontstaan op zwakke plekken in de darmwand die onder verhoogde druk gaan uitstulpen. Divertikels lijken vaker voor te komen in de Westerse wereld. De westerse voeding bevat weinig vezels en vaak veel eiwitten en vetten. Hierdoor blijven etensresten langer in de darm waardoor irritatie en druk op de darmwand kan ontstaan. Hierdoor ontstaan dan mogelijk verzwakkingen in de darmwand, die op een gegeven moment gaan uitstulpen. Problemen kunnen ontstaan als de divertikels gaan ontsteken, diverticulitis genaamd. Dit kan gebeuren als ontlasting te lang in de uitstulpingen achterblijft. De aanwezige bacteriën gaan vermeerderen en het darmvlies gaat ontsteken waardoor abcessen ontstaan.
Wat zijn de symptomen van divertikels en diverticulitis?
De meeste mensen met divertikels zullen hiervan niks merken en meestal worden ze per toeval ontdekt. Sommige mensen ervaren een zwaar gevoel in de onderbuik en een opgeblazen gevoel. Wanneer een van deze divertikels ontstoken raakt, ontstaan er wel klachten. Veelvoorkomende klachten zijn koorts, diarree of obstipatie, bloedverlies bij de ontlasting en pijn in de onderbuik, meestal aan de linker kant van het lichaam. De klachten lijken op een blinde darm ontsteking (appendicitis) maar deze pijn zit rechts in de onderbuik.
De symptomen van diverticulitis nogmaals opgesomd:
- Hevige buikpijn, meestal linksonder
- Hoge koorts van 38C of hoger
- Buikkramen en opgeblazen gevoel
- Veranderd ontlastingspatroon: diarree of ernstige obstipatie, met soms bloedverlies uit de anus
- Misselijkheid, soms met braken.
Een ontstoken divertikel kan gevaarlijk worden wanneer deze openbarst en er een darmperforatie ontstaat. Dit kan een buikvliesontsteking tot gevolg hebben wat een levensbedreigende situatie is.
Hoe worden divertikels en diverticulitis vastgesteld?
Divertikels worden meestal per toeval ontdekt. Als u klachten ervaart die kunnen wijzen op diverticulitis verwijst de huisarts u vaak door naar het ziekenhuis voor verder onderzoek. De onderstaande onderzoeken kunnen worden gebruikt om divertikels en/of diverticulitis vast te stellen:
- Echografie van de onderbuik
- CT-scan
- Inwendig dikke darm onderzoek (colonoscopie)
Een colonoscopie wordt vermeden op het moment dat de darm hevig ontstoken is, vanwege het risico op perforatie. Vaak is di teen vervolgonderzoek indien de klachten aanhouden, om andere oorzaken uit te sluiten.
Wat is de behandeling van divertikels en diverticulitis?
Divertikels hoeven in principe niet behandeld te worden. Het is bij divertikels wel belangrijk om te zorgen dat uw ontlasting zacht blijft. Een vezelrijke voeding is dan het advies. Dit kan de darmpassage versnellen waardoor er minder druk en irritatie op de darmwand plaatsvindt. Ook veel drinken en voldoende lichaamsbeweging zijn erg belangrijk. Een probioticum kan ook helpen. Eigenlijk gaat het hier om dezelfde adviezen als voor een goede darmgezondheid. De kans is dan kleiner dat ontlasting achterblijft in de uitstulpingen en tot een ontsteking kan leiden.
Indien de divertikels ontstoken raken (diverticulitis) wordt er soms een vloeibaar dieet geadviseerd. Dit zorgt ervoor dan de darm tot rust kan komen en de ontsteking kan genezen. Vaak kan na enkele dagen overgestapt worden naar een licht verteerbare voeding. Bij diverticulitis wordt er vaak antibiotica voorgeschreven. Gebruik van probiotica tijdens een antibiotica kuur kan antibiotica-geassocieerde diarree verminderen. Bij terugkerende divertikels kan het zinvol zijn om via een operatie een stukje darm weg te halen. Soms wordt er tijdelijk een stoma aangelegd uit operatie-technische redenen en om de darmen tot rust te brengen. Daarna is het ook voor deze patiënten van groot belang om vezelrijk te eten, veel te drinken en te bewegen om te voorkomen dat nieuwe divertikels ontstaan.
Meer weten over divertikels en diverticulitis? Neem dan een kijkje bij nieuws >