Wat zijn de symptomen van PDS?

De klachten zijn bij iedereen weer anders en kunnen van dag tot dag verschillen.

• Zeurende stekende buikpijn is de meest voorkomende klacht.
• Afwijkend ontlastingspatroon, dit is in te delen in grofweg 3 patronen: verstopping (obstipatie), diarree of het gemengde type.
• Gasvorming, winderigheid, een opgeblazen gevoel, een opgezette buik,
• Zuurbranden, slikklachten, een brok in de keel.

Daarnaast hebben PDS-patiënten ook vaak klachten buiten het maag-, darmkanaal: vermoeidheid, depressie, spierpijn, rugpijn en hoofdpijn.

Wat is de diagnose van PDS?

De klachten van PDS kunnen lijken op Colitis Ulcerosa of de ziekte van Crohn, darmkanker of endometriose. Het is daarom belangrijk om deze ziekten uit te sluiten voordat de diagnose PDS gesteld wordt. Bij jongere mensen is de diagnose PDS eenvoudiger te stellen dan bij oudere patiënten. Uw arts kan mogelijk besluiten om aanvullend onderzoek (röntgenfoto, bloedonderzoek, ontlastingsonderzoek, inwendig dikke darmonderzoek) te laten doen om andere ziekten uit te sluiten. Aanvullend onderzoek wordt meestal aangeraden bij:

• Mensen ouder dan 50
• Recent ontstaan van de klachten
• Gewichtsverlies
• Overwegend diarree
• Lactose-intolerantie
• Nachtelijke klachten
• Darmkanker in de familie
• Bloedarmoede
• Bloed of slijm in de stoelgang

De diagnose PDS wordt gesteld aan de hand van de Rome III criteria. Buikpijn of spijsverteringsstoornissen (een onaangenaam gevoel of pijn in de buikstreek) minstens drie dagen per maand gedurende de afgelopen drie maanden, in combinatie met minstens een van de volgende criteria:

• Verlichting van de symptomen na de stoelgang
• Verandering in de frequentie van de ontlasting
• Plotselinge verandering in de consistentie van de ontlasting

Wat is de behandeling van PDS?

Helaas bestaat er nog geen definitieve behandeling van PDS, maar bestaat de behandeling uit symptoomverlichting.

Voeding. In het algemeen is het bij darmproblemen aan te raden om elke dag minimaal 200 gram groente, 2 stuks fruit te eten. Vooral peulvruchten (bonen, linzen, erwten) zijn een hele goede bron van vezels. Het is belangrijk dat u minstens twee keer peer week peulvruchten eet zodat de darmen gewend raken aan de vezels. Wanneer u meer vezels gaat eten kunnen de klachten tijdelijk iets verergeren voordat ze verbeteren. Het lijkt dan alsof u een bepaald voedingsmiddel niet verdraagt maar dit heeft met gewenning te maken. Probeer het gebruik van vezels wel op te bouwen. Sommige patiënten gaan hierdoor bepaalde voedingsmiddelen vermijden waardoor de voeding (ernstige) tekorten kan gaan vertonen. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat het weglaten van voedingsmiddelen op lange termijn geen positief effect laat zien. Het advies is om uw voeding altijd samen met een diëtist onder de loep te nemen.

FODMAP-dieet. Studies hebben aangetoond dat het low-FODMAP dieet (laag fermenteerbare oligo-, di-, monosacchariden en polyolen) de PDS-klachten vermindert. Speerpunt in dit dieet zijn bepaalde groepen koolhydraten. Bij mensen met het prikkelbare darmsyndroom komen deze koolhydraten (deels) onverteerd in de dikke darm terecht. Daar worden deze koolhydraten gefermenteerd, oftewel omgezet door de darmbacteriën die daar aanwezig zijn. Daarbij ontstaan stoffen en gassen die de darm kunnen prikkelen en die buikklachten kunnen veroorzaken als u daar gevoelig voor bent. Ook kunnen deze koolhydraten vocht aantrekken in de darm, waardoor de darm opzwelt. Door de druk krijg je dan een opgeblazen buik en pijn. Voorbeelden van deze koolhydraten zijn lactose (melksuiker), fructose (vruchtensuiker) en koolhydraten uit tarwe, kool en bonen.

Probiotica. Het kan zinvol zijn om probiotica (goede bacteriën) te uit te proberen. Door middel van probiotica voegt u een flinke hoeveelheid goede bacteriën toe. Er zijn verschillende producten verkrijgbaar in de supermarkt. U kunt het beste gedurende een aantal weken uitproberen welke u het beste bevalt. Er is overigens geen probioticum dat het beste werkt omdat ieder persoon weer anders is en anders reageert. De ervaring is dat het soms wel tot twee maanden kan duren voor een effect zichtbaar wordt. Het kan helpen om een dagboekje bij te houden zodat u zelf kunt nagaan of uw klachten verminderen.

Pepermuntolie. Pepermuntolie staat bekend om de ontspannende werking van gladspierweefsel, zoals in de darm. Daarnaast bevat het ook sterke anti-microbiële eigenschappen. De capsules met pepermuntolie zouden het beste werken bij PDS, een op de drie PDS-patiënten heeft baat bij pepermuntolie.

Medicijnen. Als de voorgaande behandelingen niet effectief blijken te zijn, kan de pijn soms verzacht worden via de inname van een antispasmodicum (een ‘darmspierverslapper’) en gelijkwaardige producten. Als de medicatie na vier tot zes weken niet tot een verbetering leidt, moet bij ernstige klachten naar een andere behandeling worden gezocht, bijvoorbeeld andere medicijnen. Als dit nog steeds niet het gewenste effect geeft, wordt ook wel eens een beroep gedaan op een antidepressivum in een lage dosering, wat soms wel doeltreffend is gebleken, maar vaak niet onmiddellijk werkt. Deze behandelingen worden steeds onder strikte begeleiding van een arts uitgevoerd. Ook oplosbare vezels, maagzuurremmers, pijnstillers, antidiarreemiddelen (antidiarrhoica), laxeermiddelen en antidepressiva (serotoninemodulatoren) worden door artsen aan PDS-patiënten voorgeschreven.

Overig. Ontspannings- en hypnotherapie geven soms een goed resultaat. Darmpassage-vertragers werken niet in op de pijn, maar maken bepaalde patiënten zelfverzekerder in hun sociale contacten (ze zijn niet langer bang om diarree te hebben).