Ontlastingstransplantatie nu in pilvorm bij Clostridium infectie

Clostridium difficile is een darmbacterie die een zeer hevige diarree kan veroorzaken met soms zelfs de dood tot gevolg. In een aanzienlijk aantal gevallen blijkt de infectie hardnekkig te zijn en keert deze terug na antibioticabehandeling. Met name mensen met een zwakkere gezondheid en een antibioticabehandeling zijn gevoelig voor deze infectie. Eerder onderzoek heeft uitgewezen dat ontlastingstransplantatie effectief blijkt te zijn bij een Clostridium difficile infectie. Op dit moment zou bij elke patiënt nog een ontlastingdonor gezocht moeten worden, wat de procedure duur en tijdrovend maakt, daarnaast spelen veiligheidsmaatregelen ook een belangrijke rol. Amerikaanse onderzoekers hebben nu naar het effect gekeken van ontlastingstransplantatie met diepgevroren materiaal in capsulevorm.

Tussen augustus 2013 en juni 2014 werden twintig patiënten behandeld, die tenminste driemaal een milde tot matige Clostridium difficile infectie doormaakten of tweemaal een ernstige infectie, en faalden op het antibioticabeleid met vancomycine. De gemiddelde leeftijd van de patiënten was 64.5 (range 11-89).

Gezonde vrijwilligers werden gevraagd als ontlastingsdonoren. Na selectie werden capsules met ontlastingsmateriaal ontwikkeld en ingevroren bij −80°C. De patiënten ontvingen vijftien capsules gedurende twee dagen en werden vervolgens zes maanden in de gaten gehouden in verband met bijwerkingen.

Uit de resultaten bleek dat bij veertien van de twintig patiënten de diarree verdween na één behandeling (70%; 95% CI, 47%-85%). De zes patiënten die niet direct reageerden op de therapie werden nogmaals behandeld, waarna er bij vier de diarree toch verdween. In totaal werd er dus een slagingskans van 90% (95% CI, 68%-98%) gezien na ontlastingstransplantatie door middel van capsules. De dagelijkse stoelgang verminderde van een mediaan van vijf keer per dag naar twee keer per dag op dag drie na de behandeling (P = .001) en zelfs naar één keer per dag op dag acht na de behandeling (P < .001). Bovendien voelden de patiënten zich ook gezonder. Zij rapporteerden de dag voor de behandeling een mediane score van vijf (op een schaal van één tot tien) en na de behandeling een acht (P = .001). De patiënten die een tweede behandeling nodig hadden voelden zich significant minder gezond voor de behandeling (median, 6.5 [IQR, 5-7.3] vs 5 [IQR, 2.8-5]; P = .02) dan de patiënten bij wie de behandeling direct aansloeg.

Uit deze lijkt dus naar voren te komen dat patiënten met terugkerende Clostridium difficile infectie effectief behandeld kunnen worden met ontlastingstransplantatie in capsulevorm. Verder onderzoek is uiteraard nodig om deze resultaten te versterken en de veiligheid te garanderen.

 

Dit stuk is geschreven door drs. Linda Wanders, arts-onderzoekers maag-, darm- en leverziekten.

Bron: Ilan Youngster et al. Oral, Capsulized, Frozen Fecal Microbiota Transplantation for Relapsing Clostridium difficile Infection. JAMA. Published online October 11, 2014. doi:10.1001/jama.2014.13875