Bevolkingsonderzoek darmkanker spoort belangrijk deel poliepen niet goed op
Met jaarlijks circa vijftienduizend gevallen is darmkanker een van de meest voorkomende vormen van kanker in Nederland. Veel aandacht wordt daarom besteed aan het identificeren van mensen die een verhoogde kans hebben op het ontwikkelen van darmkanker, bijvoorbeeld door middel van het landelijk Bevolkingsonderzoek darmkanker. Uit een studie van arts-onderzoeker Joep IJspeert van het AMC, die vorige week promoveerde op zijn onderzoek, blijkt echter dat het bevolkingsonderzoek een belangrijke voorloper van darmkanker over het hoofd ziet.
Poliepen gaan vaak vooraf aan darmkanker. Het zijn kleine, op dat moment nog onschuldige zwellingen die zich aan de binnenkant van de darm bevinden. Poliepen kunnen bloeden waardoor ze met een bloedtest van de ontlasting kunnen worden opgespoord, zoals ook gebeurt bij het Nederlandse bevolkingsonderzoek. Door middel van een coloscopie (kijkonderzoek van de dikke darm) worden de poliepen vervolgens opgespoord door een MDL-arts en verwijderd om een mogelijke ontwikkeling tot darmkanker te verhinderen. Een andere wijze om poliepen op te sporen is een CT-colonografie.
IJspeert toont echter aan dat het bevolkingsonderzoek een belangrijk soort poliep over het hoofd ziet: de zogenaamde zaagtandvormige poliepen. Hoewel ooit werd gedacht dat deze slechts een kleine rol speelden bij het ontstaan van darmkanker, blijkt uit het onderzoek dat ze verantwoordelijk zijn voor wel 15 tot 30 procent van alle darmkankers. Zaagtandvormige poliepen zijn nauwelijks te detecteren met de standaard bloedtest, omdat ze zelfs in een gevorderd stadium nauwelijks bloeden. Daarnaast worden ze bij een CT-scan of coloscopie al gauw over het hoofd gezien omdat ze minder uitpuilen en opvallen, in tegenstelling tot de rode en uitpuilende adenomateuze poliepen waar van oudsher de meeste aandacht naar uitgaat.
Verbeterde testen en meer scholing
De onderzoeker concludeert dat de inzet van nieuwe testen, waarbij ook risicofactoren zoals roken worden meegenomen, het bevolkingsonderzoek verder zouden kunnen verbeteren. Ook wijst hij op het belang van meer scholing voor MDL-artsen en pathologen, zodat ze in de toekomst beter in staat zijn de zaagtandvormige poliepen te detecteren. Deze maatregelen zouden het aantal gevallen van darmkanker kunnen verlagen.
Bron: IJspeert, J.E.G. (2017). Serrated polyps: Colorectal carcinogenesis and clinical implications