Het zit tussen je oren

Het zit tussen je oren

– Karine Hoenderdos, diëtiste – 

Buikpijn, zonder dat een oorzaak wordt gevonden. Een zeer wisselende stoelgang. Mensen met het Prikkelbare Darm Syndroom (PDS) kunnen echt flinke klachten hebben, zonder dat er een duidelijke oorzaak of doeltreffende behandeling wordt gevonden. Vaak worden ze naar huis gestuurd met de diagnose ‘Het zit tussen de oren’.

Maar goed, er is hoop, want de wetenschap zoekt door. In het gezaghebbende New England Journal of Medicine wordt gesteld dat de symptomen worden veroorzaakt door verstoring in allerlei sensorische en motorische processen. Van invloed daarbij zijn voeding, ontstekingen in de darmen, darmflora en de aanwezigheid van galzouten in de darm. Dat zijn allemaal zeer lichamelijke en concrete oorzaken, dus je kunt zeggen dat PDS niet tussen de oren zit. Aan de ene kant is dat mooi, omdat bij elke ontrafeling van de oorzaak ook de oplossing steeds dichterbij is.

Maar is het echt goed nieuws dat het dus niet tussen de oren zit? Ik snap namelijk niks van die uitdrukking!

Ten eerste begrijp ik niet dat er over dat gebied ‘tussen-de-oren’ zo geringschattend wordt gedaan. Ik heb enkele jaren in de psychiatrie gewerkt en sindsdien weet ik welke enorme krachten er zich afspelen in de hersenen. Een ziekte in de geest kan zulke vérstrekkende gevolgen hebben voor gedrag, gedachten en lichamelijk functioneren, dat ik sindsdien alleen maar meer respect hebt voor de hersenen.

Ten tweede snap ik niet dat er nog steeds mensen zijn die lichaam en geest loskoppelen. Die onderscheid maken tussen lichamelijke aandoeningen en geestelijke aandoeningen. Eigenlijk is dat best wel een beetje dom. Dag en nacht zijn hersenen en lijf met elkaar in overleg, op zoek naar de beste balans in gezondheid. Misschien is het beste voorbeeld wel de ingenieuze samenwerking tussen de hersenen en het eigen zenuwstelsel van de darm.

Ten derde snap ik niet dat ‘tussen-de-oren’ een andere uitdrukking is voor ‘ik weet het niet’. Zég dat dan gewoon! Geef gewoon toe dat we nog lang niet alles snappen van ziekteprocessen in het lichaam. Zoals bijvoorbeeld die onvoorspelbare buikklachten van miljoenen Nederlanders die worstelen met het Prikkelbare Darm Syndroom.

PDS zit niet alleen in de darmen, het zit óók tussen de oren. Omdat die darmen en hersenen nu eenmaal zo nauw verbonden zijn. En daar is niets mis mee.