Matige verbetering van klachten na operatie in verband met zuurbranden
Utrechtse onderzoekers hebben gekeken naar de lange termijn effecten op de klachten na een operatie in verband met zuurbranden. Slechts één op de drie mensen was vrij van klachten na een operatie. Deze verbetering was overigens wel meer dan vergeleken met mensen met hardnekkig zuurbranden die geen operatie hadden ondergaan (10,2%).
Tien tot twintig procent van de Westerse bevolking heeft last zuurbranden. Naast leefstijlaanpassing, zoals dieet en houding, is medicatie een veelgebruikte therapie. PPIs (proton pomp inhibitors), waaronder omeprazol en pantoprazol, zijn zeer effectief en zorgen bij 85-95% van de mensen voor heling van het slijmvlies dat aangetast is door het zuurbranden. Helaas wordt vaak gezien dat de klachten weer terugkeren na het staken van de medicatie of in sommige gevallen werkt de therapie helemaal niet, een optie is dan om voor een operatie te kiezen.
De Utrechtse onderzoekers analyseerden de gegevens van 477 mensen met zuurbranden tussen 2002 en 2012. Alle deelnemers hadden een zuurmeting ondergaan, een klachtenvragenlijst en een algemene vragenlijst ingevuld. 173 mensen van deze groep hadden een operatie ondergaan, de overige 304 mensen niet. Gemiddeld werden de mensen 5,1 jaar gevolgd. Van de groep mensen die een operatie hadden ondergaan was 31,2% na de operatie klachtenvrij, in tegenstelling tot 10,2% in de groep zonder operatie (p<0.0001). In de geopereerde groep gebruikten 51,4% van de mensen nog dagelijks PPIs en in de groep zonder operatie 80,9% (p<0.0001). Het gebruik van deze medicatie nam gedurende de jaren toe in de geopereerde groep. Mannen hadden overigens meer baat bij chirurgie dan vrouwen (p=0.006).
Een mogelijke vertekening van de resultaten kan worden veroorzaakt doordat er in de operatiegroep naar meerdere soorten operaties is gekeken, dus ook naar operaties die tegenwoordig achterhaald zijn. Een andere vertekening kan worden veroorzaakt doordat de groep mensen die betrokken zijn in dit onderzoek, patiënten zijn uit een academisch ziekenhuis. Patiënten uit een academisch ziekenhuis hebben vaak hevigere klachten dan de algemene bevolking. Daarnaast is het een retrospectieve studie, dit betekent dat de informatie pas achteraf is verzameld, dit kan leiden tot het ontbreken van mogelijk relevante informatie.
Hoewel een operatie wel effectiever lijkt dan alleen medicijnen bij hardnekkig zuurbranden, lijken de resultaten matig, waarbij meer dan de helft van de geopereerde groep nog steeds klachten ervaart. Daarnaast moet in het achterhoofd worden gehouden dat operaties naast het beoogde effect ook gepaard kunnen gaan met complicaties.
Dit stuk is geschreven door drs. Linda Wanders, arts-onderzoeker Maag- Darm- Leverziekten