Diarree als bijwerking bij immunotherapie bij kanker

Naast de bekende chemotherapie, speelt immunotherapie een steeds grotere rol in de behandeling van diverse soorten kanker. Bij met name melanomen en longkanker is het een veel gebruikt medicijn. Deze therapie zorgt ervoor het immuunsysteem minder wordt afgeremd en dat het lichaam daardoor de tumor sterker te lijf gaat. Een van de bijwerkingen is dat het immuunsysteem ook eigen orgaansystemen gaat aanvallen, waarvan de darmen het meest worden aangetast. Deze bijwerking is ook vaak de oorzaak dat de behandeling voortijdig moet worden gestaakt.

Aanvankelijk werd er één type immunotherapie gegeven, maar nu blijkt dat combinatietherapie vaak effectiever is. Helaas gaat dit wel gepaard met een aanzienlijk hoger risico op diarree, namelijk tot 47%. De klachten ontstaan vaak tussen de 5-6 weken na het starten van de therapie, maar kan zelfs ook na jaren ontstaan. Opvallend is dat de klachten niet altijd gelijkend zijn aan de ernst van de darmontsteking. Soms kunnen de klachten mild zijn, maar bij inwendig onderzoek wordt dan een ernstig aangedaan darmslijmvlies gezien. Er lijkt dus vrijwel altijd een indicatie te zijn om een inwendig onderzoek te verrichten. Opvallend is dat meestal het laatste deel van de dikke darm, dus een kort dikke darmonderzoek in de vorm van een sigmoidoscopie, afdoende lijkt te zijn om de diagnose te stellen. Belangrijk is wel dat er altijd biopten worden afgenomen, ook als geen afwijkingen worden gezien.

“Soms kunnen de klachten mild zijn, maar bij inwendig onderzoek wordt dan een ernstig aangedaan darmslijmvlies gezien.”

Indien immunotherapie-geinduceerde colitis is vastgesteld wordt er vrijwel altijd als eerst gestart met prednison. De meeste patiënten reageren hier goed op en de darmontsteking wordt minder. De groep die hier niet goed voldoende op reageert kan overgezet worden op infliximab, waarbij ook vaak goed resultaat wordt geboekt.

Gezien de opkomst van de immunotherapie in de behandeling van vele soorten kanker is het belangrijk om je bewust te zijn van het risico op immunotherapie-geïnduceerde colitis en het belang van op tijd kijken en behandelen.

Bron: Powell N et al. British Society of Gastroenterology endorsed guidance for the management of immune checkpoint inhibitor-induced enterocolitis. The Lanct Gastroenterology July 2020

Lees ook: