Probiotica als behandeling voor niet alcoholische leververvetting bij kinderen
Niet alcoholische leververvetting (NAFLD) is een overkoepelende term voor zowel lever steatose (leververvetting) als het meer gevorderde stadium niet alcoholische steatohepatitis (NASH). Bij beide is er sprake van vetophoping in de lever, maar in het geval van NASH zijn er ook ontstekingsverschijnselen in de lever zichtbaar. In het begin geeft NAFLD geen klachten en is het proces van vetophoping in de lever nog omkeerbaar. Echter kan de aandoening ook verergeren waardoor het kan leiden tot verlittekening van de lever (cirrose) en een hogere kans op leverkanker. Als de lever verlittekend raakt, dan kan dit resulteren in leverfalen en zou een levertransplantatie zelfs noodzakelijk kunnen zijn.
Wereldwijd heeft ongeveer 25% van de bevolking NAFLD en ongeveer 2-6% NASH. De schatting is dat dit percentage de komende jaren nog gaat stijgen gelijktijdig met een stijging in het aantal mensen met obesitas en diabetes type II. In deze groepen is het percentage NAFLD namelijk een stuk hoger. Dit komt doordat factoren zoals overgewicht, een hoog vet- en suikergehalte in het bloed, hoog cholesterol en een hoge bloeddruk invloed hebben op het ontstaan van NAFLD. Daarnaast komt uit onderzoek dat een disbalans in de samenstelling van het microbioom mogelijk ook van invloed is. Bij kinderen komt NAFLD eveneens voor en er is ook een toename van het aantal kinderen met NAFLD te verwachten gezien de stijging van kinderen met obesitas. Preventie door midden van een gezonde leefstijl is erg belangrijk en als een kind eenmaal NAFLD heeft, dan is leefstijlverandering op dit moment de enige behandeling.
Een aantal onderzoekers heeft gekeken naar wat het effect is van probiotica bij kinderen met NAFLD. Hiervoor hebben zij vier aparte studies samengevat van in totaal 238 kinderen. In elk van deze studies waren twee groepen, namelijk een groep die probiotica kreeg en een groep die placebo kreeg. De probiotica bestond uit de bacteriestammen Lactobacillus en Bifidobacterium, maar de samenstelling, behandelduur en de dosering van de probiotica was niet in elke studie hetzelfde. Bij drie van de studies werd ook leefstijlinterventie toegepast in beide groepen. Als uitkomst hebben de onderzoekers gekeken naar het verschil in ASAT en ALAT in het bloed (eiwitten die aanwezig zijn in de lever en een maat zijn voor leverbeschadiging) voor en na behandeling. Alhoewel een leverbiopt de gouden standaard is om leververvetting te beoordelen, is hiervoor niet gekozen in de onderzoeken gezien het risico op complicaties bij het afnemen van zo’n biopt. Beide bloedwaardes daalden meer in de groep kinderen die probiotica kregen vergeleken met de placebogroep, namelijk 7,5 en 6,5 punt meer daling van ALAT en ASAT respectievelijk. Twee studies hebben ook een echo van de lever gemaakt en daarop zagen ze meer verbetering van de leververvetting in de probiotica groep. Daarnaast leek er een klein gunstig effect te zijn van probiotica op de BMI, de buikomvang en het cholesterol- en vetgehalte in het bloed.
Concluderend lijkt er een positief effect te zijn van probiotica op de leververvetting bij kinderen met NAFLD. De gedachte is dat probiotica de samenstelling van het microbioom gunstig beïnvloeden en dit via de darm-hersen-as een positief effect op de leververvetting bewerkstelligt. Er is nog te weinig bewijs om probiotica daadwerkelijk toe te passen als nieuwe behandeling. Enerzijds omdat de studies uitgevoerd zijn in relatief kleine groepen en anderzijds omdat het type, de dosering en de behandelduur van de probiotica niet vastgesteld. Preventie en leefstijlverandering blijven nog steeds de hoeksteen van de behandeling bij kinderen met NAFLD.
Bron: Gkiourtzis Ν, Kalopitas G, Vadarlis A, Bakaloudi DR, Dionysopoulos G, Karanika E, Tsekitsidi E, Chourdakis M. The benefit of probiotics in pediatric non-alcoholic fatty liver disease: a meta-analysis of randomized control trials. J Pediatr Gastroenterol Nutr. 2022 Jun 27.
Lees ook:
- Antidepressivum laat goede effecten zien bij PDS
- Parkinson uit zich vaak eerst met maagdarmklachten
- Anti-TNF medicatie of een operatie als eerste behandeling bij de ziekte van Crohn
- Hoger risico op lange termijn complicaties door persisterende vlokatrofie bij coeliakie
- Thalidomide effectief tegen terugkerend bloedverlies bij angiodysplasie