Risico op dikke darmkanker wordt vergroot door ultrabewerkte voeding

Hoewel we middels het bevolkingsonderzoek darmkanker vroeg willen opsporen en beter behandelen, blijft darmkanker echter nog steeds één van de meest voorkomende vorm van kanker. Er zijn meerdere risicofactoren voor het ontstaan van dikke darmkanker zoals leeftijd, chronische darmontstekingen en genetische factoren. Leefstijl, en met name voeding, is ook een belangrijke risicofactor. Amerikaanse en Braziliaanse onderzoekers hebben gekeken naar ultrabewerkte voeding en het risico op darmkanker.

Ultrabewerkte voeding zijn voedingsmiddelen die met complexe industriële processen zijn verwerkt tot een product. Deze producten bevatten vaak veel toegevoegde suikers en vetten en juist weinig vezels, calcium en vitamine D. Dit kan zorgen voor gewichtstoename en geeft daardoor een hoger risico op overgewicht en obesitas. Tegenwoordig bestaat een groot deel van het voedingspatroon uit ultrabewerkte voeding. Dit komt mede doordat het makkelijk verkrijgbaar is, het niet veel geld kost en het aantrekkelijk wordt gemaakt in reclames of op verpakkingen. Uit een groot Amerikaans onderzoek is gebleken dat ultrabewerkte voeding mogelijk een risicofactor is voor het ontstaan van dikke darmkanker.

Aan het bovengenoemde onderzoek deden 206.248 mensen mee waarvan ongeveer driekwart vrouw was. Gedurende 24-28 jaar werden vragenlijsten gestuurd naar de deelnemers. Elke twee jaar kregen de deelnemers algemene vragen over bijvoorbeeld leefstijlfactoren (roken, beweging etc.), medicatiegebruik, gewicht en lengte. Daarnaast werd elke vier jaar een uitgebreide voedingsvragenlijst opgestuurd waarmee beoordeeld kon worden in hoeverre bewerkte voeding deel bij de deelnemer uitmaakte van het voedingspatroon. Na 24-28 jaar hadden 1.294 mannen en 1.922 vrouwen de diagnose dikke darmkanker gekregen. Het bleek dat met name mannen die meer ultrabewerkte voeding eten een hoger risico hebben op dikke darmkanker en dan met name in het laatste deel van de dikke darm boven het rectum. Uit verdere berekeningen leek deze associatie voornamelijk veroorzaakt te worden door op vlees/vis gebaseerde kant-en-klaar producten en door suikerhoudende dranken. Voor vrouwen was er geen associatie gevonden tussen bewerkte voeding en dikke darmkanker. De reden waarom er een verschil is tussen mannen en vrouwen is niet duidelijk, maar de onderzoekers hebben een verschil in hormonen of een verschil in type bewerkte voedingsmiddelen geopperd als mogelijke verklaring. Om te achterhalen op welke manier ultrabewerkte voeding een rol speelt in het ontstaan van dikke darmkanker is verder onderzoek nodig. In het huidige onderzoek bleek BMI geen rol te spelen, dus ultrabewerkte voeding had losstaand van gewicht een associatie met het ontstaan van dikke darmkanker.

“Het bleek dat met name mannen die meer ultrabewerkte voeding eten een hoger risico hebben op dikke darmkanker…”

Ultrabewerkte voeding is dus een mogelijke risicofactor voor het ontstaan van dikke darmkanker en dit is aangetoond bij mannen. Dit benadrukt de noodzaak om de hoeveelheid ultrabewerkte voeding in de maatschappij terug te dringen ter bevordering van de gezondheid.

Bron: Wang L, Du M, Wang K, Khandpur N, Rossato SL, Drouin-Chartier JP, Steele EM, Giovannucci E, Song M, Zhang FF. Association of ultra-processed food consumption with colorectal cancer risk among men and women: results from three prospective US cohort studies. BMJ. 2022 Aug 31;378:e068921. doi: 10.1136/bmj-2021-068921. PMCID: PMC9430376.

Lees ook: