Vroege voedingsinterventies bij kinderen met allergische aanleg kunnen eczeem, astma en voedselallergieën voorkomen

In de afgelopen jaren zien we een toename van kinderen met atopische aandoeningen, zoals eczeem, astma, hooikoorts en voedsel allergieën. Atopie is een neiging om immunoglobuline E (IgE) antilichamen aan te maken in reactie op lage dosering allergenen. Kinderen met een ouder of broertje of zusje met een atopische aandoening hebben een hoog risico om zelf ook een allergische aandoening te ontwikkelen.

De organisatie van Amerikaanse kinderartsen (American Academy of Pediatrics), heeft recent een uitgebreide analyse van de huidige wetenschap over voedingsinterventies en het ontwikkelen van atopische aandoeningen bij kinderen gepubliceerd. Onderstaand een korte samenvatting van de belangrijkste conclusies.

Borstvoeding

Het is niet nodig om een specifiek dieet tijdens de zwangerschap of borstvoeding te volgen, dit lijkt namelijk geen invloed te hebben op het wel of niet ontwikkelen van atopische aandoeningen bij het kind. Wel verminderd het geven van exclusieve borstvoeding in de eerste 3 tot 4 maanden het ontstaan van eczeem in de eerste 2 jaar. Het lijkt vooralsnog niet dat het langer geven van borstvoeding verdere afname geeft op het ontwikkelen van eczeem. Het geven van elke vorm van borstvoeding, dus ook borstvoeding in combinatie met kunstvoeding, geeft een vermindering van (expiratoir) piepen in de eerste 2 jaar. Dit is een piepende uitademing wat een voorbode kan zijn op het ontwikkelen van astma, een diagnose die pas na het 6e jaar gesteld kan worden. Borstvoeding heeft naast het vermindering van de piepende ademhaling mogelijk ook een beschermend effect tegen het ontwikkelen van astma na 6 jaar.

Er zijn wat aanwijzingen van kleine studies dat de vroege introductie van allergenen, in de periode dat het kindje nog volledige borstvoeding krijgt, een beschermend effect heeft tegen het ontwikkelen van voedselallergieën. Er is nog onvoldoende bewijs van grote studies dat borstvoeding het ontwikkelen van voedselallergieën echt kan voorkomen.

Hypoallergene voeding

Het idee van hypoallergene voeding is dat de eiwitten zodanig zijn behandeld dat ze niet meer als ‘vreemd’ worden herkend door het immuunsysteem van de baby, waardoor er geen allergische reactie volgt. Er lijkt echter geen bewijs te zijn dat hypoallergene voeding het ontwikkelen van atopische aandoening echt kan voorkomen, zelfs niet bij kinderen met een hoog risico op het ontwikkelen hiervan.

Introductie van pinda’s en ei

Op basis van met name één grote klinische trial (de LEAP trial) zijn de adviezen voor het introduceren van pinda’s enorm veranderd. Voorheen werd aangeraden bij hoog risico kindjes te wachten met het introduceren van pinda’s. Maar nu is gebleken dat juist vroege introductie tussen 4 en 6 maanden (van 6g pinda eiwit per week) het risico op het ontwikkelen van een pinda allergie sterk doet afnemen. Dit geldt juist voor kinderen met een hoog risico op het ontwikkelen van een allergie! Voor kinderen zonder hoog risico zijn er geen speciale aanbevelingen. Er zijn specifieke richtlijnen hoe de pinda introductie gedaan moet worden. Zorg dat je dit altijd in overleg doet met je huisarts of kinderarts.

Er lijkt ook bewijs te zijn dat de vroege introductie van ei, een ander veelvoorkomend allergeen voedingsmiddel, tussen 4 en 6 maanden een reductie geeft van het risico een ei-allergie te ontwikkelen. Het is echter nog niet helemaal duidelijk welke vorm van ei je het beste kan geven.

In conclusie kan worden gezegd dat bij kinderen met een hoog risico op het ontwikkelen van een atopische aandoening het dus belangrijk is om, zo mogelijk, de eerste 3 tot 4 maanden exclusieve borstvoeding te geven om het risico op het ontwikkelen van eczeem en astma te verkleinen. Daarnaast wordt geadviseerd om juist op tijd te starten met het introduceren van pinda’s en mogelijk ook ei, ter voorkoming van voedselallergieën.

Bron: Greer FR, Sicherer SH, Burks AW; committee on nutrition; section on allergy and immunology. The Effects of Early Nutritional Interventions on the Development of Atopic Disease in Infants and Children: The Role of Maternal Dietary Restriction, Breastfeeding, Hydrolyzed Formulas, and Timing of Introduction of Allergenic Complementary Foods. Pediatrics. 2019 Apr;143(4).

Lees ook: