FODMAP DIEET
Het prikkelbare darm syndroom (PDS) is de meest voorkomende oorzaak van maagdarmklachten bij volwassenen. Het is een overkoepelende naam voor maagdarmklachten waarvan we eigenlijk niet goed weten waardoor het nou precies wordt veroorzaakt. Er is daarom ook geen eenduidige therapie. Enkele jaren geleden is het low-FODMAP dieet door Australische onderzoekers ontwikkeld. Speerpunt in dit dieet zijn bepaalde groepen koolhydraten (FODMAP staat voor Fermentation of Oligosaccaharides, Disaccharides, Monosaccharides And Polyols).
- Fermentation
- Oligosaccharides (bijv. Fructans and Galacto-oligosaccharides (GOS))
- Disaccharides (bijv. Lactose)
- Monosaccharides (bijv.. Fructose)
- And
- Polyols (bijv. Sorbitol, Mannitol, Maltitol, Xylitol and Isomalt)
Bij mensen met het prikkelbare darmsyndroom komen deze koolhydraten (deels) onverteerd in de dikke darm terecht. Daar worden deze koolhydraten gefermenteerd, oftewel omgezet door de darmbacteriën die daar aanwezig zijn. Daarbij ontstaan stoffen en gassen die de darm kunnen prikkelen en die buikklachten kunnen veroorzaken als je daar gevoelig voor bent. Ook kunnen deze koolhydraten vocht aantrekken in de darm, waardoor de darm opzwelt. Door de druk krijg je dan een opgeblazen buik en pijn. Voorbeelden van deze koolhydraten zijn lactose (melksuiker), fructose (vruchtensuiker) en koolhydraten uit tarwe, kool en bonen.
Waar zitten FODMAPs in?
Voorbeelden zijn:
- Fructose: honing, appels, mango, peer, watermeloen
- Fructanen: artisjok, knoflook, prei, ui, lente-ui, graan, rogge, gerst
- Lactose: melk, ijs, vla, yoghurt, kazen
- Galacto-Oligosaccharides (GOS): snijbonen, kikkererwten
- Polyolen: appels, abrikozen, nectarines, pruimen, champignons
Hoe werkt het low-FODMAP dieet?
Het unieke van low-FODMAP is de gestructureerde aanpak:
- Eliminatiefase (6-8 weken): In de eliminatiefase laat je alle FODMAP-rijke producten weg uit de voeding. Dat is een streng dieet. Laat bijvoorbeeld maar eens alle tarwe, melk en ui weg uit de voeding. Vooral voor de mensen die gewend zijn om kant-en-klaar producten te kopen, is dit lastig. Maar veel mensen ervaren in deze fase al zoveel verlichting van hun klachten, dat ze het er graag voor over hebben. Omdat het FODMAP eliminatie-dieet zo streng en ingewikkeld is, is advies van een gespecialiseerde diëtist onontbeerlijk.
- Introductiefase. Na de eliminatiefase worden stuk voor stuk groepen FODMAP-rijke producten toegelaten. Als de klachten dan weer terugkomen, betekent dat: terug naar het eliminatiedieet. Als de klachten wegblijven, betekent het dat deze groep zonder problemen in het dieet kan blijven. Uiteindelijk ontstaat zo een dieet dat precies op maat is.
Stap-voor-stap
DAG 1: eet een bepaalde hoeveelheid van een product uit de te testen groep Klachten? Dan moet je stoppen. Geen klachten? Dan ga je naar dag 2:
DAG 2: verdubbel de hoeveelheid van dag 1 van een product uit de te testen groep Klachten? Dan moet je stoppen. Geen klachten? Dan ga je naar dag 3:
DAG 3: verdriedubbel de hoeveelheid van dag 1 van een product uit de te testen groep. Klachten? Dan moet je stoppen. Wacht 3 dagen voor je een volgend product gaat testen.
5 tips bij het low FODMAP dieet:
- Raadpleeg een diëtist
- Verwacht niet te veel resultaat
- Verander niet alles tegelijk
- Beperk je dieet niet te veel
- Vermijd vezels niet in z’n geheel
Lees voor meer informatie ook dit handboek.