Voeding pasgeborenen cruciaal

Effecten op lange termijn

Voor prematuren speelt voeding vooral de eerste weken na de geboorte een belangrijke rol. De voeding in dit stadium beïnvloed de gezondheid op langere termijn enorm, vooral bij de prematuur geboren jongens, geeft prof. dr. J.B. van Goudoever, kinderarts-neonatoloog Vumc en Emma Kinderziekenhuis AMC Amsterdam aan. Doel van het voedingsbeleid bij prematuren is het simuleren van de intrauteriene groei. Door het verlies van lichaamseiwit na de vroeggeboorte te beperken, wordt de noodzaak voor inhaalgroei voorkomen. Dit kan door direct na de geboorte te zorgen voor een hoog eiwitaanbod met  parenterale aminozuurtoediening en door toevoeging van extra energie in de vorm van vetten. Dit laatste voorkomt dat de aminozuren worden geoxideerd in plaats van gebruikt voor synthese. Studies van Ziegler (1996 en 2005) laten zien dat de groeicurves van prematuur geborenen steeds dichter de intrauteriene groei benaderen. Door nieuwe voedingsontwikkelingen is het advies de premature groeicurves elke vijf jaar bij te stellen.

Darmen hebben ook voeding nodig

Er wordt in een vroeg stadium gestart met minimale enterale voeding (MEV). Dit is belangrijk voor de ontwikkeling van de onrijpe darm zonder dat deze wordt overbelast. Bij voorkeur wordt moedermelk gegeven. Dr. S.R.D. van der Schoor, kinderarts-neonatoloog Groene Hart Ziekenhuis Gouda, liet zien dat ook bij prematuren met necrotiserende enterocolitis MEV nodig kan zijn, zodra de klinische conditie dit toelaat om darmatrofie te voorkomen. Prematuur pasgeborenen hebben een lagere lichaamsvoorraad aan ijzer dan ‘gewone pasgeborenen’. Het werkboek adviseert om bij prematuur pasgeborenen rond de vierde levensweek te starten met het geven van 2-3 mg/kg/dag ijzer gedurende minimaal 6-12 maanden. Als zuigelingen gevoed worden met een post-discharge voeding, is extra ijzer niet meer nodig. Prematuren krijgen op de eerste levensdag vitamine K toegediend. Daarna is dagelijks suppletie van 150 µg vitamine K noodzakelijk, tenzij meer dan 500 ml kunstvoeding wordt gegeven. Vanwege de hoge prevalentie van vitamine D-tekort bij zwangere vrouwen is het advies dat prematuur pasgeborenen gedurende de eerste levensmaanden dagelijks 20-25 µg vitamine D krijgen. Ongeacht het type voeding is suppletie van vitamine D noodzakelijk: bij een lichaamsgewicht van minder dan 1250 gram 15 µg/dag en bij een gewicht daarboven 10 µg/dag overeenkomend met het suppletieadvies voor de à term geborenen.

Voor een optimale botmineralisatie is naast vitamine D ook calcium en fosfaat noodzakelijk. Het verhogen van de calcium inname alleen leidt tot extra excretie van het calcium en kan een verminderde vetabsorptie veroorzaken, obstipatie en een langere gastro- intestinale passagetijd.  Daarnaast gaf drs. V. Christmann, kinderarts-neonatoloog UMC St. Radboud, aan dat stimulatie en meer beweging van de ‘vooral’ stil liggende prematuur wellicht een positief effect heeft op de botmineralisatie. In de baarmoeder beweegt de foetus ook meer.

Een veel voorkomend ziektebeeld bij prematuren is chronische bronchopulmonale dysplasie, wat een verhoogd risico geeft op groeivertraging. Doordat deze kinderen vaak een vochtbeperking en een verhoogde energiebehoefte hebben, is voor een goede groei verrijkte voeding nodig. In het werkboek staan voorstellen voor voedingsverrijking maar meer onderzoek hiernaar is noodzakelijk.

Noot van de reactie: Er bestaat toenemende evidentie voor het toepassen van specifieke probiotica voor het voorkomen van necrotiserende enterocolitis bij veel te vroeg geboren babies.

Bron: Enterale en parenterale voeding bij pasgeborenen, Prof. Dr. H.N. Lafeber